Blog

Yazılım sektöründe insan/gün maliyeti nasıl hesaplanmalıdır?

Softomi gibi hazırlamış olduğu bir yazılımı kiralayan yazılım firmaların ilave geliştirmeler için yazılım maliyeti hesaplaması son derece zordur. Neden zor olduğunu aşağıdaki birkaç örnekle açıklamaya çalışalım.

Örnek olarak;

Bir futbol kulübü sahibinizin ve yıldız bir golcü transfer ettiniz. Transfer ettiğiniz oyunca birkaç gün sonraki maça çıkarak golünü atabilir.

Özel bir hastane sahibisiniz ve ünlü bir beyin cerrahı transfer ettiniz. Beyin cerrahı işe başladığı gün, önceden gerekli tetkikleri yapılmış olan bir hastayı ameliyat edebilir.

Avukatlık bürosu sahibiniz ve kıdemli yeni bir avukat işe aldınız. Aynı gün yeni gelen bir dava dosyasını kendisine verebilirsiniz.

Konfeksiyon atölyeniz var ve yeni bir usta işe aldınız. İşe başladığı gün dikim yapmaya başlayabilir.

Özel okul sahibisiniz ve bir bilgisayar öğretmeni işe aldınız. İşe başladığı gün öğrencilere müfredata göre eğitim vermeye başlayabilir.

Bir yazılım firması sahibisiniz ve 10 yıl tecrübeli kıdemli senior düzey bir yazılımcı işe aldınız! (Bilinmezlik başlıyor)

Softomi C2C Pazaryeri yazılımı gibi kompleks bir yazılımı çözebilmesi için aylarca eğitim alması ve kodları anlaması gerekecektir. Alışveriş bedelinin belirlenen komisyon oranlarına göre satıcılara bölünmesi, kampanyaların düşülmesi, raporlara yansıtılması, paraşüt’e gönderilmesi, iptal/iade durumunda tüm raporlar ve diğer işlemlerin ters kayıtlarının oluşturması, kargo bedellerinin oranlanması vs. birbirine bağlı onlarca özelliği anlaması ve sonrasında yazılım geliştirmesi gerekecektir.

Dolayısıyla yazılım firmasına alınan yeni bir yazılımcıya diğer takım arkadaşları aylarca eğitim verir, eğitim veren kişiler zamanını yeni kişileri yetiştirmeye harcarken maaşları ödenir, yeni alınan kişiye maaşı haliyle ödenir ve 6-8 ay sonra firmaya katkı sağlamaya başlarlar. Veya kötü senaryo olarak işten ayrılabilir ve firmanın yapmış olduğu tüm yatırım boşa gidebilir.

Yukarıda belirttiğimiz nedenlerle insan / gün maliyetini hesaplamak son derece zordur. Bu hesaplamayı netleştirmek adına aşağıdaki şekilde adım adım bir hesaplama detayı verilmiştir. Personel maliyetleri ile işletme maliyetlerini aşağıda detayları verilen şekilde hesaplamayan bir yazılım firması, bir gün sektörden çekilmek zorunda kalacaklardır. Bu durumda hizmet verdiği tüm müşterilerinin de maalesef projeleri son bulmak durumunda kalacaktır. Böyle bir durumun yaşanması halinde, kazanan taraf olmayacağından dolayı dikkatle üzerinde durulması gereken bir konu olduğunu düşünmekteyiz.

İlgili hesaplama adımları biraz uzun olmakla birlikte personel giderini günlük olarak hesaplamak ve firmanın yaşam döngüsünü sürdürmesi için gerekli diğer maliyetlerin hesaplanması kritik bir konu olduğundan gerekli zamanı ayırmanın faydalı olacağını düşünmekteyiz.

İnsan / gün maliyetini nasıl hesaplanmalıdır;

2024 yılı için hesaplama yaparsak, 2024 yılında toplam 248 iş günü bulunmaktadır.

Aya böldüğümüzde aylık 20,66 gün yapmaktadır.

1 yılı dolduran bir personel 14 iş günü izin kullanacaktır. Buna ilave olarak hastalık izinleri ve diğer özel durum izinleri ile ortalama 20 iş günü çalışmayacaktır.

Bu durumda 20 gün /12 ay= aylık 1,66 gün izinli olacaktır.

20,66 gün- 1,66 gün= 19 gün  – Bir personelin 2024 yılında aylık çalışacağı net gün sayısı.

5-8 yıl tecrübeli bir yazılımcı sektörde yaklaşık 65.000 TL civarında NET maaş almaktadır. Bu personelin çalışmış olduğu şirkete yıllık maliyeti 1.405.215 TL’dir. https://prnt.sc/pLagzq94cQ21  aylık giderini hesaplamak gerekirse 117.101 TL’dir. Bir personelin aylık yaklaşık 19 gün çalıştığını düşünürsek günlük gideri 6.163 TL’dir.

Bu tutar 3-4 yıl tecrübeli personel için 1.500 TL civarında azalırken, daha tecrübeli bir personel için 1.000 TL kadar artmaktadır.

Eğitim ve Diğer Personel Giderleri;

Pazaryeri yazılımı zor bir yazılım olduğu için firmamızda işe başlayan bir personele minimum 3 ay kadar eğitim verilir ve sonrasında nispeten basit projeler ile proje geliştirmeye başlar.

3 aylık eğitim sürecinde personele ödenen tutar 117.101 TL x 3 ay= 351.303 TL’dir.

Firmamızda iki yıl çalışan ve sonra işten çıkarılmak zorunda kalınan bir yazılımcı için bu gider 351.303 TL /24 ay/ 19 gün= Günlük 770 TL’dir.

6.163+770 TL= 6.933 TL’dir.

İlgili tutar 1 personelin net gideridir. İşletmenin diğer giderleri hesaplanıp personel başına bölünerek, 1 çalışanın NET üretmesi gereken katkı tutarı hesaplanır ve bu tutar işletmenin ancak aylık olarak başabaş noktasıdır. İşletmemizde personel başına günlük 350 TL civarında işletme gideri düşmektedir. 350 x 19 iş günü x 15 çalışan = 99.750 TL (kira, sunucu ve diğer genel yönetim giderleri)

Bu durumda günlük personel gideri başa baş noktası 6.933 TL+350 TL= 7.283 TL’dir.

Kötü Senaryonun Öngörülemeyen Maliyeti

Tüm yazılım firmaları, iş yerlerinde çalışmaya yeni başlayan yazılımcılara yukarıda detayları verilen yatırımı yapmak zorundadır. Ancak yazılımcının firmada çalışmaya devam etmesinin hiçbir garantisi yoktur. Birkaç ay sonra eğitim süreci tamamlandıktan sonra işi bırakabilir ve yurtdışına (şu an pek çok yazılımcının yaptığı gibi) gidebilir veya Türkiye’de yaşamaya devam ederek 4-5 bin USD maaşla yurtdışındaki bir firma için çalışabilir.

Çalışanın birkaç ay sonra farklı sebeplerle işi bırakması, tüm yazılım firmalarının onlarca kez, büyük yazılım firmalarının yüzlerce kez yaşamış olduğu bir durumdur.

Böyle bir durumun maliyetinin ölçümlemesi kolay olmamakla birlikte Softomi büyüklüğünde bir firmanın karşılığını alamadığı yazılımcı ödemesinin yaklaşık 5 milyon TL civarında olduğunu söyleyebiliriz.

Kurumsal işletmeler, işlerin kötü olduğu dönemlerde de çalışanlarının maaşlarını ödeyip aylık olarak zarar ederek, hizmet verdikleri müşterileri için yazılım ekiplerini hazır halde bulundurmak zorundalardır.

Türkiye’de yaşanan ekonomik dalgalanmalar, resesyon, seçim gerginlikleri, deprem gibi doğal afetler maalesef ülkemiz gerçeğidir ve bazı dönemlerde tüm firmalar zarar ederek, kasalarındaki birikimleri kullanarak bu dönemleri atlatırlar.

Kötü senaryonun öngörülemeyen maliyeti şirketin yapmış olduğu yatırım ve paket satışı ile karşılanmaktadır. İlave geliştirmeler için insan/gün maliyetine dahil edilmemiştir. 

 Bir yazılım ürününü kullanmak isteyen kurumların önünde iki seçenek bulunmaktadır;

 1. Yazılım ekibi istihdam ederek yazılımı kendisinin hazırlaması;

2021 Ocak ayı itibariyle bu konuda hazırlamış olduğumuz detaylı yazıya bu linkte ulaşabilirsiniz. https://www.softomi.com/c2c-pazaryeri-sitesi-sifirdan-yazilim-maliyeti-ve-planlama-surecleri/

Bugünkü giderlerle ortalama 10 yazılımcının 12 ayda bir pazaryeri yazılımı hazırlayacağını öngörürsek, başlangıç maliyeti 12 milyon TL civarında olacaktır. Proje yayına alındığında ortaya çıkan hatalar ile müşteri ve satıcı memnuniyetsizliğinin maliyeti hesaplanamamaktadır. Projenin canlıya alınması sonrasında yaklaşık 6 ay tespit edilen hataların giderilmesi ve eksiklerin yazılması süreci olacaktır. Bu süreçteki personel maliyeti ise yaklaşık 6 milyon TL olacaktır. 18 aylık dönem için aylık 100.000 TL genel yönetim gideri 1.800.000 TL’dir. Toplam gider bu durumda 18 milyon TL+1,8 milyon TL= 19.8 milyon TL olacaktır. Yazılımın tamamlanmasından sonra personel sayısının 5 kişiye düşürülerek projeye devam edilmesi durumunda aylık 500.000 TL civarı personel gideri ödenmesi gerekecektir. (işten çıkarılacak olan yazılımcılara ödenmesi gereken kıdem tazminatları dikkate alınmamıştır.)

2. Bir yazılım firmasından hizmet almak;

Bu maliyetlere katlanmak ve 1,5 yıl beklemek yerine, pazaryeri projesini hayata geçirmek isteyen bir yatırımcı https://www.softomi.com/ileri-duzey-c2c-pazaryeri-eticaret-paketleri/ linkinde bulunan örnek olarak Entegre Paketimizi 275.000 TL+KDV bedelle kiralayarak projesini 1 ay içerisinde hayata geçirebilir.

Paketlerimizde bulunmayan bir özelliğin geliştirilmesini istemesi durumunda ise insan/gün başabaş maliyetimiz olan 7.283 TL’nin %50 fazlasını ödeyerek (10.924 TL+KDV), projesinde olmasını istediği özelliğe sahip olabilir.

İlgili tutar neleri kapsar; 

1- İlgili geliştirmeyi yapan yazılımcının maaşı,

2- İlgili geliştirmeyi ikinci bir yazılımcının öğrenmesi (yazılım sektöründe 1 veya 2 back-up bulundurmak çok önemlidir.) ve 1.yazılımcının işten ayrılması, tatil, hastalık vb. durumlarda müşteriye destek hizmetinin kesintisiz verilebilmesi için ikinci yazılımcının öğrenme maliyeti,

3- İlgili geliştirmenin yazılım danışmanlarımızca dinlenilmesi, Ar-Ge ekibimize aktarılması, Ar-Ge ekibimizin istenen özellik için yapılacak çalışmaları belirlemesi, müşteriye iletmesi, sözleşme süreçleri ve diğer iş akış süreçlerini kapsamaktadır.

Geliştirmeler için ilgili tutar bir defaya mahsus olarak ödenir ve diğer tüm sorumluluklar Softomi’ye devredilmiş olur. (Geliştirmeyi yapan yazılımcı ve back-up’ı işten ayrılsa bile geliştirilmiş olan özellikler 3.bir yazılımcıya devredilir.)